|
|
Post by kulinban on Aug 6, 2021 10:43:49 GMT
Početkom ljeta 1992, tadašnji predsjednik SR Jugoslavije Dobrica Ćosić je u Skupštini izvijestio da je JNA/VJ ostala u Bosni i Hercegovini bez: 24 aviona, 20 helikoptera, 531 tenka, 4 raketna diviziona, 87 lakih i teških bacača raketa, oko 5000 minobacača većih kalibara i oko 220.000 komada pješadijskog naoružanja. Ovo oružje je "ostavljeno" Srbima, državljanima BiH. Vojska RSK (Republika srpska Krajina) u Hrvatskoj je 1995. imala 303 tenka, 295 drugih oklopnih vozila, 360 artiljerijskih topova kalibra 100 mm i više, nekoliko borbenih aviona i helikoptera. (Cijelo vrijeme je to oružje korišteno protiv 5. korpusa Armije RBiH i Bihaćke regije, a poslije Oluje i nezabilježene bježanije kukavičke srpske stoke, prebačeno u Bosnu prosrpskim separatistima)
Dejtonski kraj rata vojska prosrpskih separatista je završila sa: 73 tenka T-84 (20 je prebačeno iz SAO Krajina poslije Oluje), 238 tenkova T-55, 52 tenka T-34 363 tenka ukupnoSTANJE SADA OS BIH ima 45 tenkova M60A3 u kasarni u Tuzli i 16 tenkova M-84 na Manjači.
Vojska Srbije i Vojvodine ima 8.200 profesionalnih vojnika, 27 aviona, 51 helikopter i 242 tenka. M - 84/84A = 212 aktivnih, po 53 tenka u 4 bataljona (+ 20 rezerva) T-72 B1MS - 30 komada u zasebnom bataljonu (dobijeni od rusije krajem 2020 i 2021.) ukupno 242 tenka (+20 u rezervi)    
|
|
|
|
Post by kulinban on Nov 30, 2021 12:45:03 GMT
Početkom ljeta 1992, tadašnji predsjednik SR Jugoslavije Dobrica Ćosić je u Skupštini izvijestio da je JNA/VJ ostala u Bosni i Hercegovini bez 24 aviona,
20 helikoptera,
531 tenka,
4 raketna diviziona,
87 lakih i teških bacača raketa,
oko 5000 minobacača većih kalibara i
oko 220.000 komada pješadijskog naoružanja.
Ovo oružje je "ostavljeno" Srbima, državljanima BiH.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kraj rata vojska prosrpskih separatista je završila sa 73 tenka T-84 238 tenka T-55 52 tenka T-34 ________ 363 UKUPNO ------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Oklopne jedinice Republike Čobanske Narodna skupština Srpske Republike 12.maja 1992. u Banja Luci donosi odluku o osnivanju Vojske Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Nova vojska se formira od pripadnika i jedinica JNA, koji nisu povučeni u SRJ, kao i od jedinica i štabova TO i manjih stranačkih jedinica. Materijalno tehničku osnovu čine sredstva JNA i TO koja su se u datom trenutku nalazila na teritoriji Republike Srpske. Nakon zasedanja Narodne skupštine 12.avgusta 1992. usvaja se naziv Republika Srpska, samim tim i ime vojske promenjeno je u Vojska Republike Srpske (VRS).
.....VRS je nastala u delikatnom vojno-političkom okruženju od jedinica koje su već bile borbeno angažovane i rasute po prostoru Bosne i Hrvatske. Pre ratnih zbivanja, početkom 1991. na prostoru BiH koji je bio deo I Vojne oblasti, bila su raspoređena 3 korpusa kopnene vojske JNA: 5.korpus, sa sedištem u Banja Luci, 4.korpus u Sarajevu i 17. u Tuzli, čija se zona odgovornosti jednim delom prostirala i Republici Hrvatskoj. Najveća oklopna jedinica na tom proetoru bila je 329.oklopna brigada (okbr), B klasifikacije u Banja Luci. Veći broj oklopnih vozila nalazilo se i u 980.nastavnom centru OMJ, koji je većim delom bio raspoređen na poligonu Manjača. Sem ovih jedinica u sastav motorizovanih brigada ulazio je po jedan oklopni bataljon, odnosno dva ako je jedinica bila u procesu preformiranja u mehanizovanu brigadu po planu reorganizacije "Jedinstvo"
Jedinice OMJ na prostoru BiH, početkom 1991.
4.korpus, Sarajevo
5.korpus, Banja Luka
17.korpus Tuzla
49.mtbr Sarajevo 329.okbr Banja Luka
92.mtbr Tuzla
10.mtbr Mostar
980.NC OMJ 327.mtbr Derventa
16.pmtbr Banja Luka
395.mtbr Brčko
43.mtbr Prijedor
U svom sastavu 2 okb je imala mostarska 10.motorizovana brigada, koja je je popunjena oklopnim bataljonom iz sastava 395.mtbr i mehanizovanim iz zrenjaninske 506. brigade. Po pomenutom planu Jedinstvo, odnosno njegovim dopunama Jedinstvo 2 i 3 (koji su sprovođeni tokom 1990/91.) i sarajevska 49.mtbr. je trebala biti preformirana u mehanizovanu brigadu. Tokom tog perioda. 329.okbr se prevodi u A klasifikaciju, (deo sredstava je upućen iz 327.mtbr iz Dervente), a sve motorizovane brigade 5. i 17. korpusa se prevode u B klasifikaciju. Sem ovih jedinica na Prostoru BiH bio je i manji broj oklopnih vozila u batoljonima vojne policije (BOV M86), ili posebnim manjim jedinicama kao recimo u sastavu samostalne čete tenkova M-47 Paton, R jedinice 399.vazduhoplovne baze Tuzla. Na prostoru BiH bio je i finalista proizvodnje BVP M-80 u Hrasnici, kao i remontni zavod u Hadžićima.
.....Nakon kratkotrajnog rata u Sloveniji i sporazumnog povlačenja JNA, snage 31. i 14.korpusa sa područja Slovenije povlače se na prostor Bosne, Srbije i Crne Gore. Uspeh evakuacije nije bio potpun. Prva oklopna brigada iz Vrhnike, po planu je bila upućena u Banja Luku, ali je samo deo tenkova M-84 te brigade stigao na odredište. U sastav 92.mtbr trebao je biti upućen oklopni bataljon tenkova T-34 iz 253.mtbr iz Vipave, a delovi 228.brigade iz Postojne su trebali biti upućeni u Bihać. Od preostalih tenkova u Sloveniji su kasnije formirana 4 oklopna bataljona.
.....Oklopne jedinice, koje su imale mirnodopsku lokaciju na prostoru BiH, bivaju angažovane tokom rata u susednoj Hrvatskoj. Iz sastava 5.korpusa u Zapadnu Slavoniju upućena je 329.okbr, kao i 16.pmtbr i 43.mtbr, sa svojim oklopnim bataljonima. Deo 329.okbr u sastavu OG-3 angažovan je na području Like i Korduna. U sastav 9.kninskog korpusa prelazi jedan okb iz mostarske brigade i mešoviti oklopni bataljon ŠCOMJ, koje se nalazio na Kupresu. Početkom 1992. JNA se shodno novoj situaciji reorganizuje i uvode se četiri vojne oblasti. BiH i veći deo Srpske Krajine podpadaju pod nadležnost novoustanovljene Druge vojne oblasti. Deo jedinica, koje su se izvukle iz blokiranih garnizona u Hrvatskoj, je razmešten po drugim jedinicama u BiH. Iz Dugog Sela 140.mehanizovana brigada je inkorporisana u sastav sarajevske 49.mtbr, a deo je upućen u sastav 14.mtbr, koja se iz Ljubljane povukla u Tuzlu. Četvrta oklopna brigada iz Jastrebarskog prelazi u sastav tuzlanskog korpusa, a deo tehnike ostaje krajiškim srbima. Ova brigada je kasnije prenumerisana u 336.mtbr. , jedan oklopni bataljon je bio raspoređem ma aerodromu Dubrave, a deo brigade oko Bijeljine. Izbijanjem sukoba u Posavini deo brigade biva prebaziran u tu oblast.
.....Krajem marta 1992., nakon ulaska hrvatske 108. brigade na prostor Bosanske Posavine dolazi do eskalacije sukoba. Za istorijat OMJ bio je posebno važan 16 - 17 april, kada su u loše planiranoj i vođenoj akciji izgubljeno 9 (7?) tenkova i OT, u napadu na Gornje Kolibe. Pored ovoga bilo je i 9 poginulih i 20 ranjenih vojnika. Dan kasnije izveštaji sa terena su govorili o 10 tenkova (od toga 5 ispravnih) i 4 OT. Tenkovi su pripadali oklopnom bataljonu koji je sastavljen od ljudstva i tehnike iz Prizrena i Vranja. Pre donešenja odluke o povlačenju JNA iz BiH tokom aprila su vođene borbe u dolini Neretve, na Kupresu, oko Sarajeva... U trenutku donošenja odluke o povlačenju na teritoriji BiH nalazile su se, pored već pomenutih jedinica i oklopni bataljon u Živinicama iz sastava 453.mbr (podčinjen 336.mtbr), drugi oklopni bataljon u Bosanskom brodu upućen iz 243.okbr, a oklopni bataljon iz titogradske 5.mtbr bio je u mestu Hutovo. Situacija na terenu često je zahtevala upućivanja pojačanja iz garnizona znatno udaljenih od ratišta: Oklopni bataljon sa oko 12 tenkova, formiran od ljudstva i tehnike iz Vranja i Prizrena upućen je u Posavini oko 10. marta 1992. Do 19.maja 1992. je okončano povlačenje pripadnika JNA u granice novoformirane Savezne Republike Jugoslavije. Većina ratne tehnike je ostala na prostoru BiH, pod kontrolom novoformirane VRS, jer kako je istaknuto sva tehnika nije mogla biti evakuisana zbog tehničkih, organizacionih ali i moralnih razloga.
.....Kako smo već napomenuli VRS je formirana nešto ranije 12. maja sa odlukom da se zadrže u upotrebi borbena pravila i formacija JNA, koja bi bila prilagođena materijalnoj situaciji i potrebama nove vojske. Od dotadašnjih korpusa JNA direktno su formirani korpusi VRS: 1.Krajiški (od 5. banjalučkog),
2.Krajiški (od delova 5,9 i 10 korpusa),
Sarajevsko - romanijski ( od 4.sarajevskog),
Istočnobosanski (od 17. tuzlanskog) i
Hercegovački (od 13, korpusa, povučenog iz Rijeke).
Drinski korpus je formiran naknadno 1. novembra 1992. od delova hercegovačkog i istočnobosanskog korpusa.
.....Raspored OMJ je odslikavao zatečeno stanje pri formiranju VRS, glavnina oklopa bila je u sastavu 1.KK, koji je imao i najveću zonu odgovornosti, odnosno oko 60% teritorije Republike Srpske. .jpg) Po pitanju tenkova ukupno je ostalo oko 300 vozila, koji su u vreme JNA pripadali 329.oklopnoj brigadi i 14, 16, 49, 327, 336 i 343. motorizovanoj brigadi, kao i 980. nastavnom centru. Za sada je teško utvrditi precizan broj, jer jedinice OMJ već su bile borbeno angažovane od polovine 1991., a deo sredstava je uništen ili zarobljen. Manji broj oklopnih vozila je ostao pod kontrolom Armije BiH, u Tuzli je zarobljeno 19 tenkova T-34 i 1 T-55, a verovatno i manji broj M-47, u garnizonu Čapljina 2 tenka. Najbrojniji tip tenka u oklopnim jedinicama VRS bio je T-55, a korišćen je i veći broj T-34. Tenk M-84, najmoćniji tenk VRS, bio je manje zastupljen. Zbog dobrim delom brdsko - planinskog reljefa i specifične uloge u odbrambenoj doktrini JNA, na prostoru BiH u mirnodopskom periodu nije bilo većih jedinica OMJ, a postojeće su imale manji prioritet prilikom popune novom tehnikom. Po evidenciji Vladimira Ivanovića, krajem 1988. na širem prostoru Banja Luke nalazilo se samo 17 tenkova M-84, locirani na poligonu Manjača, Zalužanima i ŠCOMJ. Od ovog broja 10 vozila bilo je iz nulte serije. Veća popuna bila je prilikom dislokacije dela 1.okbr iz Slovenije. Četvrta oklopna brigada iz Jastrebarskog je najveći deo tehnike i opreme izvukla iz opkoljenog garnizona na širi prostor Bihaća i Tuzle (na aerodromu Dubrave bilo je u određenom periodu 17 M-84 iz te jedinice). Jedan oklopni bataljon ove brigade bio je popunjen sa M-84, i prilikom formiranja VRS ovi tenkovi ulaze u njen sastav. Nakon sloma Republike Srpske Krajine i njene vojske u operaciji "Oluja" avgusta 1995. VRS prihvata ljudstvo i opremu koja je evakuisna na prostor Republike Srpske. Između ostaloga primljeno je dvadesetak M-84.
.....Armija BiH je tokom rata imala simboličan broj oklopnih vozila i tek je u završnici rata pribavljen je određeni broj.
Prvi korpus je 1992. imao jedan T-55 i dva oklopna transportera, a 1995. narastao je na dva T-34, devet T-55 i dva oklopna transportera. Peti korpus u širem prostoru Bihaća je pri kraju rata imao pet T-55, a Sedmi korpus sedam tenkova T-55. Takođe i jedinice HVO su u svome sastavu imale manji broj tenkova T-55, kao i nekoliko M-47.
Svako najveća i najuspešnija operacija koju je tokom rata izvela VRS bila je "Koridor 92". Tokom aprila i maja 1992. hrvatske jedinice postižu velike uspehe u Posavini, u uslovima kada se delovi JNA povlače sa tog prostora, a najjače jedinice 5.korpusa su još uvek bile u Zapadnoj Slavoniji. Konsolidacijom snaga nakon formiranja VRS, donosi se odluka o proboju operativnog okruženja u kome sa našao najveći deo RS i njene vojske. Cilj operacije bio je ponovno uspostavljanje kopnene veze sa ostatkom RS, odnosno sa SRJ. Takođe posmatrano sa aspekta OMJ, ovo je najveća i najuspešnija operacija. Nosilac operacije bile su jedinice 1.Krajiškog korpusa, podeljene u više taktičkih grupa (TG), koje su formirane od bataljona iz više različitih brigada. Ukupno je formirano 5 taktičkih grupa (TG1-TG5). Ova odluka je bila pre svega uslovljena činjenicom da se dobar deo snaga 1.KK još uvek nalazio u Zapadnoj Slavoniji, gde je određenim tempom svoje položaje ustupao snagama UNPROFOR-a, što je uslovljavalo povlačenje jedinica "deo - po deo". Na primer 2.okb 1.oklopne brigade (bivša 329.) je 3.tenkovsku četu (7 T-55 i OT M-60) 11.juna 1992 iz zone odgovornosti uputio u okolinu Doboja, druga četa istog sastava je 19. juna prebačena u Stanare kod doboja, a premeštanje ostatka bataljona, prve čete i pozadinske čete dovršeno je do kraja juna. Sve jedinice su nakon izvlačenja odmah angažovane za operaciju "Koridor 92", koja je trajala od 24.juna do 10 oktobra 1992. Pored činjenice da su neki od najvažnijih ciljeva postignuti posle nekoliko dana, operacija je trajala duže 47 dana od početnog plana. Broj angažovanih boraca VRS tokom operacije je narastao od početnih 40800 do 54660 vojnika u drugoj etapi. U završnoj trećoj etapi bilo je angažovano 19.960 vojnika. U sastavu OGIP (Operativna grupa Istočna Posavina), u početnom periodu bilo je 25.500 hrvatskih i muslimanskih vojnika, ali je broj ubrzo opadao, tako da je u završnoj fazi Koridora odnos u živoj sili bio skoro 1 :8 u korist VRS. Prvi krajiški korpus, kao nosilac operacije (učešće su uzele i jedinice IBK) nije imao preimućstvo samo u živoj sili već i u teškoj tehnici, što je uz apsolutnu prevlast u vazduhu i moralnu rešenost što su bili odlučujući faktori pobede. Najviši komandanti operacije Koridor 92 su jasno istakli veliki značaj vatrene i manevarske moći OMJ, koja je efikasno podržana jurišnom avijacijom i borbenim helikopterima (ukupno 1033 avio poletanja sa borbenim dejstvom i 1.565t ubojnih sredstava). Za potrebe operacije iz sastava dve oklopne brigade i oklopnih bataljona motorizovanih brigada angažovano je ukupno 116 tenkova i 44 BVP/OT. Hrvatske snage u Posavini bile su brojno manje, odnos oklopnih vozila bio je oko 3,5 :1 u korist VRS.
Gubici angažovane tehnike na srpskoj strani bili su 8 uništenih, 2 zarobljena i 18 oštećenih tenkova, uz 3 uništena i 6 oštećenih OT / BVP. Protivničke snage su naspram raspoloživih snaga imale veće gubitke: 8 uništenih , 2 zarobljena i nepoznat broj oštećenih borbenih oklopnih vozila. Gubici VRS od ukupno 28 tenkova izbačnih iz stroja su relativno mali, ako uzmemo u obzir da su nosilac napada bile OMJ sa pridruženim pešadijskim jedinicama, koje su morale savladati brojne prirodne i veštačke prepreke (kanali, reke, reljef) kao i priličnu zasićenost borbene zone sa lakim i srednjim PO oružjem od približno 9 oruđa po jednom oklopnom vozilu iz sastava VRS. Na strukturu gubitaka povoljno je uticala dobra podrška pešadijskih jedinica, koje su zadržavale borbeni poredak sa oklopnim vozilima pružajući im zaštitu od PO sredstava sa malog rastojanja. Na primeru 1.okbr vidimo kako je raspoloživa tehnika podeljena između TG. Drugi oklopni bataljon i mehanizovani bataljon te brigade ulaze u sastav TG-1 i TG-2, pri čemu su formirane mešovite oklopne čete. U satav TG-1 ušla je 1. i 2. četa tog bataljona i četa iz mehanizovanog bataljona. U sastav TG-2 ušla je 3. četa i četa iz mehanizovanog bataljona brigade. Od raspoloživih vozila formirane su kombinovane čete sastavljene od tenkova i OT / BVP, čime je postignuto bolje sadejstvo. Usled vešte i pravilne upotrebe manevarske i vatrene moći oklopnih i ostalih jedinica samo je TG-1, pod komandom puk. Novice Simića za pet - šest dana načinila prodor dubine 30 i širine 20km. Svako tome je doprinela snažna artiljerijska podrška, ali motivisana i obučena pešadija, koja je pratila tenkove. Ipak bilo je i kriznih momenata, u borbi nadomak Odžaka pešadijska jedinica iz Sanskog Mosta je na kratko napustila pridruženu oklopnu četu u znak protesta zbog pogibije vojnika iz njihovog sastava, smatrajući da su za to odgovorni tenkisti. Pretilila je opasnosta da vozila ostanu bez pešadijske zaštite, ali nakon intervencije nadležnih oficira i otkrića kako je stradao vojnik, grupa se vratila na položaje.
.....Vešti i brzi manevri oklopnih jedinica su obeležili ovu operaciju. Tako je nakon pada Modriče od strane TG-1 forsirana je reka Bosna, sa ciljem olakšavanja nastupanja TG-2. Nasilni prelazak reke je jedna od najzahtevnijih radnji za OMJ u ratu. Reka je kod sela Garevac, uz pomoć skele forsirana 6., a zatim i 8 jula, kada je stvoren čvrst mostobran, sa čije osnovice je omogućeno nastupanje prema Odžaku. Glavnina snaga je prebačena pontonskim skelama kod s. Vranjak, a zatim je levom obalom nastupano prema Jakešu i Odžaku.
.....U sklopu operacije koridor, TG-3 je verovatno vodila najteže borbe na pravcu Doboj - Derventa - Brod. I ovde je težište borbe bilo na upotrebi OMJ. Pored ostalih jedinica u sastav ove taktičke grupe po pitanju OMJ ušla je 2.okbr (pod komandom puk. Slavka Lisice, koji je komandovao i celom TG3), 3.okb/1.okbr. i okb 16. motorizovane brigade. Jedinice iz ovog sastava su ušle u Brod 6., a 7.oktobra 1992. celo je područje proglašeno slobodnim.
.....Za vreme trajanja operacije "Koridor 92" od 24.juna do 10.oktobra 1992. VRS je imala 382 poginula i 1421 ranjenog vojnika, dok je odred milicije iz RSK imao 38 poginulih i 84 ranjena borca. Protivnička strana je imala 1261 poginulog i 6.250 ranjenih pripadnika. Osvajanje Kupresa 7.aprila 1992., je ostalo upamćeno kao efektna operacija, gde su okosnicu napada činile jedinice OMJ. Pripreme za ovaj napad su započele nekoliko dana ranije kada je u tu oblast iz kninskog korpusa upućen puk. Slavko Lisica. Na širem prostoru Kupresa položaje je držala 30. divizija iz sastava banjalučkog korpusa. Iz Svetog Roka, preko Gračca, Srba, Drvara do Glamoča je kao pojačanje pomenutoj diviziji upućena oklopna jedinica, a na sam dan napada 7. aprila u zoni operacije pojavljuje se oklopni bataljon iz kninskog korpusa, koji je sa marša upućen u napad. Napad je bio podržan efikasnom artiljerijskom vatrom, zamisao plana napada je u potpunosti ostvaren: Smelim napadom blokirane su i presečene sve komunikacije koje vode iz i prema Kupresu. Nakon slamanja odbrane istog dana angažovane jedinice osvajaju grad pri čemu je zarobljen veći broj hrvatskih vojnika.
....Komandant operacije puk. Slavko Lisica u svojoj knizi "Komandant po potrebi" navodi i malu anegdotu neposredno nakon ulaska u Kupres: "Javim se Mladiću i kažem: - Šefe, ja se nalazim u Kupresu. Javljam se iz hotela "Kupres" - Ma aj, Lijo nije moguće. - Moguće je, šefe, moguće. Kod mene ne postoji, nije moguće, malo se našalim."
.....Pored ovih uspešnih operacija oklopna tehnika je korišćena i u svim drugim borbama u daljem ratu. Zapažena dejstva OMJ bila su tokom operacija "Vrbas - 92" (zauzimanje Jajca), "Sadejstvo-93" (borbe za tkz. Strujni koridor), oko Goražda aprila 1994, Bihaća 1995 itd. Posebnu ulogu su imali sastavi 1.okbr kada su oktobra 1995. zauzeli položaje na Manjači i tako doprineli otklanjanju opasnosti od mogućeg pada Banja Luke. Tokom 1994 i naročito 1995. inicijatava je na strani hrvatsko - muslimanske koalicije, VRS gubi kontrolu nad mnogim teritorijama i deo tehnike je uništen ili zarobljen. Od 30. avgusta 1995. VRS je suočena i sa NATO snagama kroz operaciju Deliberate Force, koja je imala za cilj uništenje vojnih kapaciteta VRS i okončanje rata u skladu sa političkom kombinatorikom. Do kraja operacije 21.septembra izvedena su po položajima i infrastrukturi VRS 3.400 borbena leta, prilikom čega su određene gubitke imale i oklopne jedinice.
Nakon 1992 usled brojnih razloga većina oklopnih vozila dobija ulogu nepokretnih vatrenih tačaka, čime je delimično nadoknađen brojčani nedostatak ljudstva u VRS. Ovo je posebno bila izraženo u sastavu Sarajevsko - romanijskog korpusa, gde je većina sredstava Prve mehanizovane brigade dodeljena drugim jedinicama na položajima oko Sarajeva. Ova taktika je omogućila upotrebu i zastarelih sredstava, pa su u tim okolnostima bili efikasna i sredstva poput SO M-18, ZSU-57 i ostalog. Međutim mnogi oficiri iz redova OMJ su se zalagali za ukrupnjavanje jedinica, koje bi bile popunjene odabranim i uvežbanim ljudstvom, tako raspoređene u unutrašnjosti da bi mogle nanositi odlučujuće i rešavajuće udare, što i jeste u osnovi uloga OMJ. .....Za sada nisu objavljemi podaci o gubicima OMJ u ratu. Nakon početnih iskustava tehnika je korišćena oprezno uz zaštitu pešadije i sa dobrim planiranjem. Ipak dolazilo je i do grubih grešaka, kao na primer marta 1993. kada je kod ušća reke Usora izgubljeno nekoliko oklopnih vozila. U kasnijoj fazi rata Armija BiH je snabdevena PO sistemom "Crvena strela", koji se pokazao kao veoma efikasano sredstvo. Određen broj tenkova je zarobljen u borbi. Poznati su primeri zarobljavanja tenkova M-84, jednog u novembru 1992. i drugog u avgustu 1993. Oko pojedinih tenkova, koji su ostali napušteni na "ničijoj zemlji" su često vođene ogorčene borbe, poput Golog brda iznad Sarajeva. U borbama tokom leta 1994. na Bjelašnici i Treskavici Armija RBiH je zarobila 5 tenkova T-55, 2 BVP i 1 MTLB. www.youtube.com/watch?v=mQQ9o6MB6-cUkupni gubici nisu objavljeni. Poznato je da je 1.okbr u ratu imala 180 poginulih i 835 ranjenih boraca. Na osnovu brojnog stanja tenkova u redovima VRS na početku rata i stanja iz 1999., ta ako se uračuna priliv tehnike VRSK nakon oluje dolazi se do grube procene od oko 170 uništenih i zarobljenih tenkova.
|
|
|
|
Post by kulinban on Dec 2, 2021 18:41:44 GMT
Posle rata
.....Demobilizaciju ratnih jedinica VRS je započela marta i dovršila je juna 1996., pri čemu je sa 200.000 pripadnika svedena na 20.000. Promenjena je i organizacija, sastav vojske su činili 1,2 i 7.korpus sa V i PVO. Početkom 1997. nakon nove reorganizacije VRS su činili 1, 3. 5 i 7.korpus i vazduhoplovne jedinice. Nakon 2000. godine smanjuje se i brojno stanje na 12.500 pripadnika, a nakon ukidanja regrutnog sistema, brojno stanje je oko 6 - 7.000 vojnika. Poslednja reforma bila je 2004. kada je ustrojen Generalštab, pod čijom komandom se nalazila 15.mehanizovana brigada, 1. divizija, 5.divizija, puk V i PVO, logistička baza i Centar za usavršavanje starešina. Kao rezultat brojnih stranih pritisaka, a u sklopu demilitarizacije šireg prostora bivše SFRJ VRS je prestala postojati 1. januara 2006., a dotadašnji pripadnici i deo tehnike je integrisan u OS BiH. Tradicije VRS je nastavio nositi 3. pešadijski puk, sa sedištem u Banja Luci.
U posleratnom periodu za potrebe VRS nije nabavljana nova tehnika, sem određene količine municije. Iako je na spiskovima bila respektivna količina tehnike zapravo većina sredstava bila je za generalni remont nakon četvorogodišnjeg rata. Situaciju nije olakšao ni permanentan sukob vojnih i političkih vlasti i zanemarivanje posleratnih potreba vojske. Na osnovu Dejtonskog sporazuma, odnosno sporazuma o regionalnoj kontroli naoružanja iz 1996. vojska RS je imala odobrenu količinu od 137 tenkova i 113 OT. Na raspolaganju je ostavljeno dovoljno vremena da se višak tehnike proda, konvertuje ili uništi. Godine 1999. na stanju je bilo:
Brojno stanje tenkova OT i ostalih oklopnih vozila VRS 1999.
M-84 73 (od kojih 20 prebačeno poslije Oluje iz SAO Krajina) T-55 204
BVP M-80 118
BVP M-80VK 2
OT M-60 84
PT-76B 5
BTR-50PK/PU 19
BOV M-86 23
MTLB 1V13/16 7
SO M18 7
SO M36 7
2S1 24
.....Integrisanjem u OS BiH većina tehnike je proglašena neperspektivnom i zastarelom.
Od raspoloživih 66 tenkova M-84 samo je 16 zadržano u jedinici na poligonu Manjača i po jedan TZI i TNM.. U jednom periodu višak od 50 tenkova M-84 bio je predmet interesovanja Vojske Srbije ali nije postignut dogovor. Na spisku oklopnih vozila koja su 2006. proglašena neperspektivnim našlo se:
M-84 50 T-55 80
TZI 22
TNM 10
BVP M-80 100
BOV M-86 16 2S1 24 MTLB 1V13/16 11 SNAR 10
M53/59 137
STRELA 10 1
Strela 1 15
BOV 3 14
POLO M-83 30
POLO M-92 11
9P122 8
9P133 9
-----------------
Kraj rata vojska prosrpskih separatista je završila sa
73 tenka T-84 (20 prebačeno iz SAO Krajina poslije Oluje)[/div] 238 tenka T-55
52 tenka T-34
________
363 UKUPNO
Kraj rata Armija BIH je završila sa
9 tenkova T-84
60 tenka T-55
46 T-34
________
115 UKUPNO
|
|
|
|
Post by kulinban on Dec 11, 2021 15:52:53 GMT
Risovi sa Vrbasa protiv Borbenih Sokolova NATO-a
28. februara 1994. godine zabilježen je, kao dan kada je Sjevernoatlanski savez NATO prvi put od svog osnivanja aprila 1949. godine upotrijebio silu u okviru jedne svoje zvanične misije. Uloga žrtve pripala je agresoru na Republiku Bosnu i Hercegovinu Vojsci Jugoslavije, njenoj operativnoj grupi tzv. VRS odnosno bivšim pilotima JNA koji su letjeli za fiktivno RZ Republike Srpske koje je kao i tzv. VRS bilo pod direktnom komandom RZ i PZO Vojske Jugoslavije.
Naime, tog 28. februara 1994. godine dva američka lovca F-16C Fighting Falcon, koji su u skladu sa rezolucijom Vijeća Sigurnosti OUN-a patrolirali Zonom zabranjenog leta iznad BiH oborili su u manevru presretanja četiri laka jurišna aviona SOKO J-21 Jastreb koji su letjeli po oznakama fiktivnog RZ Republike Srpske. Jurišna šestorka agresorske avijacije vraćala sa zadatka bombardovanja skladišta municije u Bugojnu i fabrike aritljerijskih sistema “ Bratstvo“ u Novom Travniku.
Slike samohodnih višecijevnih bacača raketa M-87 Orkan snimljene nakon završetka rata u krugu tvornice “Bratstvo” Novi Travnik od strane NATO snaga za implementaciju mira IFOR koje najbolje dokazuju da su oruđa ostala netaknuta nakon bombardovanja kruga fabrike u Novom Travniku 28.02.1994. godine. Vide se tri kompletna oruđa i jedan sanduk sa raketama kalibra 262 mm dometa 50 km, dok je jedan kompletan sistem sa višestrukim BK izuzeo HVO 1993. godine, a dva nešto starija prototipa bila aktivna u naoružanju Armije R BiH.
Prilikom manevra presretanja četiri od šest agresorskih aviona je oboreno, peti je pao uslijed oštećenja i tri pilota su poginula, a samo jedan avion se oštećen vratio u bazu.
Vojska Jugoslavije, zvanični agresor na Republiku BiH od trenutka kada je uvedena zona zabrane leta iznad Bosne i Hedrcegovine je dio svojih zračnih borbenih efektiva prebazirao na vojni aerodrom Udbina na teritoriji satelitske paradržave Republike Srpske Krajine u Hrvatskoj, koja je kao i tzv. Republilka Srpska u BiH bila pod vojnom upravom, administrativnom jurisdikcijom i neposrednom vlašću zvaničnog Beograda. Dio aviona i helikoptera 92. mješovite avijacijske brigade (mabr) tzv. VRS koristio je bivšu JNA avio bazu Udbina, jer teritorij Hrvatske zvanično nije podpadao pod granicu zone zabrane leta iznad BiH. Ova grupa aviona je do ljeta 1995. godine djelovala sa tog aerodroma po ciljevima u BiH, što je još jedan evidentan dokaz zajedničkog sistema rukovođenja i komandovanja ukupnim vojnim kapacitetima agresora sa jednog mjesta – iz Generalštaba u Beogradu.
Orkani na meti
Obavještajne informacije do kojih se zahvaljujući hrvatsko-srpskoj saradnji u to vrijeme došlo ukazivale su na to da je u fabrici municije “ Slavko Rodić“ u Bugojnu pokrenuta proizvodnja raketa za samohodni višecjevni lanser raketa kalibra 262 mm “ Orkan“ što je izazvalo paniku u agresorskim redovima. Naime, još 1992. godine tokom povlačenja JNA iz BiH u fabrici naoružanja “ Bratstvo“ u Novom Travniku ostala je jedna baterija najnovijih samohodnih višecjevnih lansera raketa M-87 “ Orkan“ koji je smatran najubojitijim i najsavremenijim artiljerijskim oruđem JNA. Iako nisu bili dovršeni, riječ je bilo o artiljerijskom sistemu dometa do 50 kilometara velike razorne moći.   Kako se strategijska situacija ne bi promijenila u korist Armije RBiH koja je bila u završnoj fazi da osposobi skoro cijelu bateriju Orkana za dejstvo, u Beogradu je odlučeno da se proba izvesti zračni napad na obje fabrike istovremeno i pored opasnosti da zbog stalnih zračnih patrola aviona NATO-a, značajni zrakoplovni efektivi budu izloženi riziku od obaranja. Ova odluka dovela je u njenoj realizaciji do katastrofalnog gubitka skoro cijele grupe avina koja je poslana na zadatak.
Piloti iz sastava 27. I 28. lovačko bombarderske avijacijske eskadrile pozvani su 27. februara 1994. godine od strane predpostavljene komande da prime zadatak u komandi RZ RS na aerodromu Mahovljani kraj Banja Luke. Tadašnji komandir 28. lbae Vukmirović je upoznao pilote lakih jurišnih aviona J-21 Jastreb da je zadatak vrlo rizičan, ali da se rizik mora podnijeti, jer je zadatak vrlo bitan. Poslije toga odabrani piloti su autobusom krenuli iz Banjaluke prema Udbini. Bilo je ukupno šest pilota koji inače prethodno preko godinu dana nisu imali borbenih letova. Među njima i dvojica komandira eskadrila, Vlačić i Vukmirović. Iste večeri autobus je stigao na aerodrom Udbina gdje su im se priključili i piloti Studen i Zarić. U pripremi akcije o kojoj je riječi bilo te večeri na aerodromu Udbina iz Beograda iz Komande RZ i PZO VJ savjetovano je da se zadatak izvede u standardnom poretku u brišućem letu sa iskakanjem pred ciljem na veću visinu odakle bi se djelovalo kako avioni ne bi bili izloženi djelovanju zemaljske PZO. Avioni bi djelovali pojedinačnim odbacivanjem ubojnog tereta u parovima sa zadnjim parom koji bi ujedno bilježio rezultat djelovanja. Akcija je dakle osmišljena na standardnom principu djelovanja lovačko-bombarderske avijacije, s tim da je opasnost od presretanja zanemarena i izvlačenje iz borbenog djelovanja se razmatralo ponovo u režimu leta na malim visinama. Komanda RZ i PZO Vojske Jugoslavije je obezbjeđivala radarsko pokrivanje geografske prostorije u kojoj je planirano izvođenje zračnog napada i kroz zajednički sistem kripto radio veze u sistemu ZOJIN informacije su se prenosile na aerodrom Udbine u realnom vremenu. Tako da su piloti mogli biti upozoreni na opasnost. Komanda je bila da se u slučaju pojavljivanja NATO aviona, akcija odgodi i avioni prizemlje. Ujutro 28. februara piloti i avioni su bili spremni za zadatak. Šest aviona J-21 Jastreb i dva aviona J-22 Orao. Sa komandnog mjesta RZ VRS dejstvom je rukovodio pukovnik Uglješa Peulić koji je na raspolaganju imao i elektronsko izviđanje radio komunikacija sa kojima je pratio komunikaciju između NATO snaga i njihovih aviona u zraku.
U šest sati ujutro 28. februara poletjela je osmorka. Najprije šest aviona SOKO J-21 Jastreb evidencijskih brojeva: 24207, 24220, 24257, 24259, 24275 i 24406, poslije njih poletjela su i dva SOKO J-22 Orao sa uključenim forsažima. Jastrebovi su letjeli u formaciji tri para: Vukmirović- Studen, Crnalić- Zarić i Mikerević-Pešić. Treći par je ujedno imao zadatak da osmotri efekte dejstva. Let je izvršen u brišućem letu u jednom dijelu, ali se šestorka u rejonu Ključa radi lošeg vremena i nedostaka specijalne opreme za slijepo letenje podigla na veću visinu. Istog momenta posada aviona za elektronsko osmatranje zračnog prostora Boeing E-3 Century AWACS je u 06:21 sati registrirala odraz šest letjelica u zraku nekih devet kilometara jugoistočno od Banjaluke. Pilot Vlačić koji je pilotirao u avionom Orao dobio je kriptovanu informaciju o neprijateljskim letjelicama iz sastava NATO snaga koji su bili u patroli na osnovu Rezolucije 816. Savjeta bezbjednosti UN kontrole zabrane letenja nad Bosnom i Hercegovinom. Akcija se tog momenta trebala prekinuti i avioni prizemljiti na najbliže aerdorome. U međuvremenu AWACS je dao elemente o avionima „uljezima“ NATO-vom lovačkom paru višenamjenskih borbenih aviona Lockheed Martin F-16C Fighting Falcon. Kada su „uljezi“ nastavili sa letom prema Jajcu par NATO-vih F-16-ki je krenuo u manevar presretanja južno iznad Konjica.
Pilot Vlačić je radio vezom javio formaciji Jastrebova da su se pojavili američki lovci. Jedan od pilota Jastreba mu je odgovorio da oni idu na dejstvo po cilju. Agresorski avioni su po tom nastavili i izveli dejstvo o ciljevima namjenske industrije BIH. Avioni Jastreb su dejstvovali po fabrici naoružanja “ Bratstvo Novi Travnik“, dok su Orlovi dejstvovali po rezervnom cilju- fabrici municije “ Slavko Rodić“ u Bugojnu. Nakon borbenog dejstva grupa je zauzela kurs nazad prema aerodromu Udbine u brišućem letu. Agresorski piloti koji su letjeli na jednostavnim letjelicama za jurišno djelovanje sa prostom osnovnom avionikom protiv sebe su tog dana imali avione sa posljednjom zrakoplovnom tehnologijom tog vremena. F-16C čini kičmu borbene avijacije NATO-a preko 40 godina i nije čisti lovac. Sve verzije u osnovi imaju istu opremu koja varira od poboljšanja do poboljšanja sa sve sofisticiranijom i sofisticiranijom tehnologijom. U osnovi F-16 je opremljen sa GPS navigacijskim sistemom, te sa nišansko-presretačkim radarom AN/APG-68 koji pored lovačkog dejstva ima kanal za automatsko praćenje konfiguracije zemljišta, za operacije niske penetracije neprijateljskog zračnog prostora, digitalizovan sistem tzv. fly by wire upravljačkih površina, pasivnu i aktivnu zaštitu letjelice od IC raketnih projektila zrak-zrak. Verzija F-16 koja je napala agresorske avione 28.februara razlikovala se uveliko od svojih predhodnika po novom modularnom nišanskom radarskom sistemu AN/APG-68V5 sa puls-dopler sistemom skeniranja terena dometa u traganju za ciljevima u zraku do 200 km, tu su bila još i poboljšanja u smislu uvođenja antiradarskih projektila AGM- 88 HARM za gađanje PZO ciljeva na kopnu i druga sitna poboljšanja avionike. U 06:35 sati vođa patrole lovaca F-16 obavijestio je AWACS da je na svom nišanskom radaru uočio formaciju od šest borbenih aviona. Istog trenutka, oficir iz AWACS-a radio vezom je uspostavio konatakt sa agresorskim avionima i naredio im da napuste zračni prostor BiH u suprotnom biće napadnuti. Na upozorenje niko iz formacije od šest aviona nije dogovorio, naprotiv nastavili su let spuštajući se veoma nisko i prateći teren. Poslije obavljenog bombardovanja ciljeva u Bugojnu i Novom Travniku vođa NATO patrole lovaca F-16C je u 06:42 sati zatražio je od pretpostavljenih dozvolu da napadne. Direktnom radio vezom u 06:43 pukovnik Džejms Čembers iz komandnog centra NATO u Vićenci je izdao dozvolu za napad.
Uslijedila je komanda FOX ONE što znači da je na ciljeve otvorena vatra. Vođa lovačke patrole u avionu F-16C blok 40 broj 83-2137/RS pilot kapetan Robert Dži „Vilbur“ Rajt ispalio je tri rakete, dok je pilot koji je bio u drugom F-16C blok 40 broj 89-2009/RS pilot kapetan Stiven L. „Jogi“ Alen ispalio jednu. Kapetan Rajt je lansirao jednu raketu zrak-zrak AIM-120 AMRAAM i dvije AIM-9 Sidewinder, dok je Alen lansirao samo jednu AIM-9 Sidewinder. Prva raketa je lasnirana u 06:45, druga u 06:47, a treća u 06:48 sati. Četvrta raketa ispaljena je iz drugog aviona F-16C lovačke patrole NATO u 06:50 sati.
Jedan za drugim u razmaku od manje od minut oborena su četiri aviona: prvi kod Šipova, drugi kod Mrkonjić Grada i treći kod Sanskog Mosta, a četvrti kod Kapuljaha. Avion kojim je letio pilot Zvezdan Pešić prvi je pogođen i eksplodirao je u zraku, zatim su pogođeni avioni kojima su pilotirali piloti Vukmirović i Zarić koji su izgubili živote, pilot Uroš Studen koji je pogođen iznad Kapuljaha kod Vlašića katapultirao se kod Jajca i preživio. Pilot Zlatko Mikerević iskočio je iz svog oštečenog Jastreba nedaleko od Ključa, jer mu je avion pretrpio oštećenja nakon što je neko od njegovih kolega pogođen. Pilot Zlatan Crnalić se svoj avion evidencijskog broja 24275 iako teško oštećen uspio da spusti na aerodrom Udbina.
Dva aviona tipa J-22 Orao koji su učestovali u bombradovanju Bugojna su iako su i sami bili otkriveni pušteni da se vrate u bazu u Udbinama, jer su predstavljali manji cilj, a i to je bila svojevrsna poruka NATO-a Vojsci Jugoslavije da su mogli biti oboreni u svakom trenutku.
Epilog priče
Opravdanje koje za ovu katastrofu traži agresorska strana leži u tehnički veoma različitim tipovima aviona koji su korišteni u zračnoj borbi. To je tačno. Agresorski avioni su bili avioni jurišnog tipa za izvođenje zadataka gađanja tačkastih ciljeva na zemlji dok je NATO koristio sofisticirane letjelice za višenamjensku upotrebu. Međutim, ono što se godinama preskače i što prolazi neopaženo je da je plan leta i samo izvođenje zadatka od strane agresora bilo planirano u uvjetima kada je NATO samo upozoravao letjelice da se udalje. Postoje i naznake da je ovaj zadatak bio i najavljen komandi NATO-a kao humanitarni let kako bi se sistem radarskog osmatranja doveo u zabludu. Postoji i tvrdnja da NATO nije po pravilu presretanja upozorio „uljeze“ da napuste zračni prostor BiH, što ne stoji, jer su NATO lovci ispalili samo jednu raketu dugog dometa AIM-120 AMRAAM i tri rakete malog dometa AIM-9 SIDEWINDER što govori da su bili u završnoj fazi presretanja na daljinama manjim od 18 km od cilja. Sam izbor načina prilaska cilju je također bio sporan. Na samom aerodromu Udbina prije samog izvođenja zadataka došlo je do žustre diskusije između komande i pilota oko tipa leta i prilaska cilju. Piloti su insistirali na izvođenju zadataka iskakanjem na visoku šemu pred ciljem, a ne praćenjem terena do cilja. Ocijenjeno je da je kompletan zadatak trebalo da bude izvršen u niskoj šemi i da nije bilo opasnosti od neprijateljske PZO. Takođe zbog upotrebe određenog tipa bombi piloti su smatrali da je nužno iskakanje na veću visinu zbog njihovog efekta i eksplozije. Što se pokazalo tačnim, jer oštećenja na fabrici nisu bila adekvatna da se uništi predviđeni cilj i svi Orakni su ostali netaknuti. U tzv. VRS bila je čak bila formirana komisija za ispitivanje ovog događaja, istragu je sproveo komandant fiktivne RZ VRS general Niković sa ekspertima iz Beograda. Ocijenjeno je da je došlo do propusta u pripremi i izvršenju zadatka. Komandant 92. mabr Perić je vođen željom da akcija uspije, proglašen odgovornim za katastrofalne gubitke. Kraj rata 1995. godine dočekalo je ukupno 25 aviona Jastreb u obje operativne grupe Vojske Jugoslavije SVK i VRS . Oboreno je sedam aviona Jastreb (jedan juna 1992. godine, pet februara 1994. i jedan septembra 1995. godine). Tokom operacije OLUJA 1995 za Mahovljane je preletelo osam jastrebova. Hrvatska vojska je po dolasku na aerodrom Udbina zatekla tri Jastreba i to: dva J-21 Jastreb ev. br. 24252 i 24146 i jedan IJ-21 24407. Završetak rata na aerodromu Mahovljani dočekalo je 15 aviona Jastreb. Od tog broja: tri su dvosjeda NJ-21 (23509, 23516 i 23518), 10 jednosjeda J-21 (24104, 24148, 24160, 24202, 24204, 24209, 24212, 24261, 24272 i 24275) i dva izviđača IJ-21 (24408 i 24458). |
|
|
|
Post by kulinban on Jan 19, 2022 21:09:13 GMT
U akciji na Dujmovskim brdima podno Treskavice, u igri sarajevskih nestašnih dječaka, 29.oktobra 1994.zarobljen je do sada najveći ratni plijen Armije RBiH i to: 5 tenkova T-55, 4 oklopna transportera, 7 kamiona, autobus, dva topa B-1, sedam „strela 2M“,14 PAM-ova, oko 1000 granata, 100.000 metaka raznih kalibara..
Novembar 1994. godine. Ofanziva na Bihać. Borci 501. Sbbr zarobljavaju četnički T-55. "Crna udovica" u blizini piste aerodroma Željava. -ratni dnevnik 5. Korpusa. 19. jula 1992.godine kakanjski i misočki borci zarobili tenk T-55 (snimak zabilježen na Nabožiću iznad Misoče 14.augusta 1992.godine)
|
|
|
|
Post by kulinban on Mar 25, 2022 10:25:05 GMT
www.srpskioklop.paluba.info/amir/tekst.htm Armija BiH je imala dva tenka M-84, a oba su zarobljena na tešanjskom ratištu (to je u blizini Doboja). Tenk pored koga sam se fotografisao je zarobljen u 30.11.1992. godine (ja sam jedno vrijeme bio komandir tog tenka, a sasvim slucajno je 30.11. moj rodendan :-) ). U ljeto 1993. smo zarobili drugi tenk M-84 u selu Miljanovci kod Tešnja. Sjecam se da je starješina jednog od zarobljenih tenkova bio Nebojša Stamenkovic, jer sam uzeo njegovu oficirsku torbicu iz tenka. Inace ja sam nerado dospio u tenkovske jednice Armije BiH, a dospio sam zbog cinjenice da sam JNA služio u ŠRO OMJ Banjaluka VP2908. Naime ja sam po profesiji inženjer elektrotehnike tako da sam nastojao (i uspio) da dobijem ratni raspored u skladu sa mojom profesiojom. U toku rata sam otprilike godinu dana bio komandir tenka i komandir tenkovskog voda, a ostalo vrijeme sam bio u jedinicama veze. Prvi tenk koji je zarobljen 30.11.1992. smo od milja nazvali Garavi Zeko. Zvali smo ga "garavi", jer se nasa 1. tesanjska brigada zvala garava opet od milja isto kao sto se crne zene zovu "garavuse" ili "gare", a Zeko je bio nadimak naseg ratnog druga tenkiste Zehrudina koji je poginuo na spavanju u ljeto 1992. od granate koja je pala u njegovu spavacu sobu. U zarobljavanju tog prvog tenka nisam ucestvovao, jer sam u to vrijeme bio u Zenici. Uglavnom Garavi Zeko je u momentu zarobljavanja imao neispravnu nišansku spravu tako da je meta "bježala" svaki puta pri opaljenju. Kada smo otvorili spravu pronašli smo da je jedan vijak nosaca ogledala odvrnut i umjesto njega nosac je stegnut komadom žice. Kada smo pokušali zavrnuti vijak ustanovili smo da je navoj oštecen pa smo narezali novi i tako osposobili spravu. Drugi tenk koga smo od milja zvali Sultan je zarobljen u ljeto 1993. To je bilo vrijeme dok je Armija BiH ratovala i protiv VRS i protiv HVO tako da je Tesanj bio opkoljen sa sviju strana. Jednog jutra dok sam bio na polazaju sa tenkom Garavi Zeko u selu Lepenica jugozapadno od Doboja probudila nas je snazna artiljerijska vatra. Operativni dezurni dobojske brigade Armije BiH koju smo podrzavali vatrom je trazio da se hitno ukljucimo u borbu, jer su "četnici forsirali rijeku Bosnu i probili nasu liniju kod sela Mravići". Po nevolji nas Garavi Zeko se odmah pokvario - otkazao je sistem za punjenje topa. Osim Zeke na polozaju je bio i tenk T-34, ali bio je prisutan samo vozac tenka po nadimku Kase. Dogovorili smo se da vozac T-34 i ja pucam iz T-34 dok ostatak posade Garavog Zeke treba da ga hitno osposobi. Na nase položaje je otvarana vatra sa padina Ozrena sto je istocno od Lepenice, a bilo je rano jutro tako da je sunce nama direktno sjalo u nišansku spravu sto nam je otežavalo gađanje. Nasi protivnici su naprotiv imali sunce u leđa - idealno za gađanje ... Dok smo Kase i ja osmatrali ciljeve iz durbina dotrčao je Mrćo - nisandzija sa T-34 sto nas je malo ohrabrilo, jer nam se u međuvremenu sledila krv u žilama. Naime na drugoj strani nije bilo ni jednog brežuljka, a da nešto nije pucalo sa njega (tenkovi, topovi, boforsi, prage, ...) Da ne ulazim u detalje ubrzo je i Garavi Zeko M-84 osposobljen i cijeli dan smo vodili tenkovsku borbu bez gubitaka na našoj strani. Znali smo sigurno da smo na drugoj strani pogodili jedan tenk u gusjenicu i da smo "otjerali" oklopni voz koji je iz Doboja krenuo željeznickom prugom prema Maglaju. Naši pješadinci su uspjeli da konsoliduju liniju odbrane i potisnu "četnike" na desnu obalu rijeke Bosne. U sumrak su nam javili da su kod sela Miljanovci nasi pjesadinci pogodili zoljom jedan neprijateljski tenk M-84 u auspuh i da je tenk ostao napusten na ničijoj zemlji izmedju dvije linije. Pozvali su nas da pod okriljem noći odšlepamo oštećeni tenk pomoću našeg Zeke. Ova vijest nas je jako obradovala te smo požurili do sela Miljanovci. Tu smo prvo otvorili vatru iz našeg Zeke na položaje neprijateljske pješadije koja je ispred sebe gledala svoj oštećeni M-84, a zatim smo prišli tenkom do oštećenog M-84, zakaćili ga sajlama i izvukli na nas položaj. Za to vrijeme nasa pješadija nas je štitila vatrom. Napominjem da ja lično nisam učestvovao u završnom činu izvlačenja, jer je bilo mnogo dobrovoljaca iz pješadije koji su željeli da se ovjenčaju slavom zarobljavanja M-84 tako da sam im, svjestan rizika, rado prepustio to zadovljstvo i ostao na pješadijskom položaju. Kasnije smo pregledali motor zarobljenog tenka i ustanovili da je bio pogoden zoljom u auspuh usljed cega je otkazao motor. Dva klipa su bila oštećena. Srećom imali smo rezervne klipove i karike pa smo vrlo brzo osposobili tenk. Interesantno da je jedan metak manjeg kalibra pogodio nosac meteo senzora. Staklo jednog instrumenta (ako se sjećam kupolskog uglomjera) je bilo razbijeno - vjerovatno ga je čizmom razbio nišandžija kada je napuštao tenk. To su bila sva oštecenja tenka u momentu zarobljavanja. Inace tenk je bio k'o nov i još se u tenku osjećao miris svježe boje. Natpisi u tenku su bili na engleskom jeziku sto znaci da je to bila "export edition". Amir Halep
|
|
|
|
Post by kulinban on Apr 25, 2022 5:30:46 GMT
|
|
|
|
Post by kulinban on May 18, 2022 19:12:47 GMT
GROBLJE TENKOVA – velika pobjeda Armije RBiH U mjestu Karuše, južno od Doboja, nalazi se “Groblje tenkova”. Mjesto na kojem se mogu vidjeti dva tenka i transporter zaostali iz agresije na Bosnu i Hercegovinu 1992.-1995., podsjetnik je na veliku bitku i na veliku pobjedu boraca 203. motorizovane brigade Armije Republike BiH, koja se odigrala od 19. do 22. marta 1993. godine.
Poljana u Karušama bila je ratne 1993. poprište sukoba Armije Republike Bosne i Hercegovine i pripadnika vojske prosrpskih separatista.
Početkom marta 1993. godine neprijatelj, vojska prosrpskih separatista potpomognuta snagama tadašnje Vojske Jugoslavije pripremala je veliku ofanzivu pod nazivom “Posljednja šansa”.
Planer i komandant napada je bio komandant oklopne divizije VRS pukovnik Slavko Lisica, ekspert za tenkovsku borbu, koji je samo Nekoliko dana prije napada na radiju ”Srpski Doboj” tražio predaju teritorije, jer je želio da spoji Doboj, Maglaj, Zavidoviće i Teslić i stavi ih pod kontrolu VRS.
Pripadnici VRS postavili su pontonski most za prebacivanje oklopno mehanizovanih jedinica, koje su potom krenule u napad.
Neprijateljska ofanziva iz pravca Doboja počela je 19. marta. Bilo je angažovano 8 tenkova i više transportera. Cilj neprijateljskih snaga je bio da spoji oklopna vozila i pješadiju te da produže prema Karušama, Jelahu i Tesliću, a jedan od ciljeva je bio da se spoje sa snagama na Ozrenu.
Prvi tenkovi su zaustavljeni, a nakon tri dana je počelo povlačenje neprijateljskih snaga. U borbi je poginulo šest boraca Armije RBiH.
Tokom tri dana borbe, uništeno je 6 tenkova i tri transportera, koje su neprijateljske snage odvlačile i remontovale, a na njihovo mjesto dovlačili nove tenkove.
Na mjestu ratnog poprišta danas se nalaze dva potpuno uništena tenka i transporter koje napadači nisu uspjeli da izvuku. Mještani Matuzića i okolnih mjesta su lokaciji na kojoj se nalaze uništena oklopna vozila, dali naziv “Groblje tenkova” te su podigli i spomenik kao podsjetnik na ovu važnu bitku.   |
|
|
|
Post by kulinban on Jun 15, 2022 5:44:23 GMT
dobro je što debil Marić u emisije dovodi ratne zločince da s vremenom izađu pojedine istine na vidjelo
TV Happy 12.12.2022 Milo Đukanović obezbjedio naftu krmku Mladiću za napad na Srebrenicu K 1 Televizija 13.12.2022 Amerikanci su stvorili Republiku Smrdsku
Ex YU razbili Milošević i Tuđman |
|
|
|
Post by kulinban on Jul 21, 2022 8:04:32 GMT
Obilježena godišnjica Bitke za Lisaču:
Armija RBiH natjerala na predaju 61 agresorskog vojnika
Od 08. do 25. novembra 1994. godine, punih sedamnaest dana trajalo je neizvjesno osvajanje majevičke Lisače te i prava drama za 75 četnika koji su tada bili u potpunom okruženju od strane pripadnika Armije Republike Bosne i Hercegovine. Bezuspješno srpske snage pokušavale su da probiju obruč ARBiH te da se izvuku iz nepovoljnog stanja u kojem su se nalazili. Napadima iz rejona Stolica četnici su granatiranjem pokušavali podržati svoje opkoljene četnike kako bi im omogućili probijanje obruča, međutim nije bilo moguće. Zadnju noć 25. novembra 1994. godine uzdigle su se ruke predatih četnika iznad njihovih glava, tačnije njih 61 su se predali. Težak poraz majevičkih četnika i desetak kvadratnih kilometara novih slobodnih teritorija RBiH na ovoj planini doveo je pred skori pad najviši vrh Majevice – Stolice (916m), čvorište radio – televizijskog i telekomunikacijskog sistema Karadžičeve paradržave u RBiH.
Četnici su bili u potpunoj blokadi u okruženju te nisu imali odakle više primati hranu, vodu i sredstva za otpor. Jednu noć, njihova braća četnici, pokušali su i helikopterom dostaviti hranu, koji je iz pravca Bijeljine preko Stolica nadletio Lisaču. Te su noći vatre bile upaljene na Lisači i oko releja a helikopter je letio bez svjetala. Pripadnici Armije RBiH su shvatili njihovu namjeru, pa su otvorili vatru u pravcu mogučeg leta. To je očigledno rezultiralo činjenicom da su okruženi četnici dobili tek 22 hljeba i 30 mesnih konzervi, jer se helikopter nije smio više da se zadržava kako bi izbacio veću količinu hrane jer mu je prijetilo da bude oboren. Po vodu su silazili u obližnji potok.
Prvi su pregovori održani 11. novembra u 15.30 sati. Glavni pregovarač sa srpske strane bio je Vesko Mitrović, čovjek koji je na glavi imao crnu beretku i na sebi uniformu koja je odudarala od uniformi ostalih pripadnika tzv. srpske vojske te na njoj nije imao obilježja jedinica koje su bile u okruženju. Ispred ARBiH predstavili su se Fahrudin Mešanović Kero, zamjenik komandanta 241. brigade i sigurnjak Pajdo Subašić, te još nekoliko pripadnika ARBiH u pratnji. Srpska strana je tražila da im se omogući izvlačenje opkoljene jedinice sa Lisače putem preko Male Jelice, a strana ARBiH je tražila da u zamjenu za te vojnike, četnici ustupe objekte Kolijevku i Malu Jelicu.
“On bi dao Kolijevku, ali Malu Jelicu nije smio, posto je ona ključ za relej koji je bio ključan Radovanu Karadžiću” rekao je tada Fahrudin Mešanović Kero.
Mitrović je rekao da za to mora konsultovati nadređene. Napad tzv. vojske tzv. rs, koji je uslijedio odmah na okončanju ovih pregovora argumentirao je procjene naših komandi da od tog pregovaračkog posla sa četnicima neće biti ništa. Drugi su bili zakazani za sutradan ujutro, ali nisu održani zbog napada koji je krenuo samo deset minuta ranije.
U vremenskom rasponu od 8. do 25. novembra, četnici su izveli šezdesetak napada ( u prosjeku tri-četiri dnevno ), ali nisu uspjeli izvući okruženu jedinicu. Četnici su tada po prvi put javno zaprijetili da ce gađati civile ako se ne puste njihovi vojnici da izađu iz okruženja.
Samom činu završnice operacije za Lisačeu, najviše je doprinjeo trojac iz Gazija na isturenom komandnom mjestu 241. brigade, na Majevici su se toga 25. novembra našla tri momka iz Brigade: Mehmed Đedović, načelnik štaba, Rusmir Hasanović, zamjenik komandira voda, i Mirsad Ikanović. Četnički napad je stao, pa su ova tri momka, nakon obilaska naših linija i konstatiranja dobrog stanja, odlučili kontaktirati okružene srbe i pokušati ih nagovoriti na predaju. U 10:30 Mirsad i Rusmir krenuli su sa Oštrog kamena prema njihovoj liniji. Uspostavili su komunikaciju sa dvojicom – trojicom zaraslih četničkih bradonja.
Rusmir i Mirsad su dva sata proveli sa njima i nagovarali ih na predaju. Nakon oklijevanja, pristali su, ali pod uvjetom da ih ova dvojica gazija sprovedu do Tuzle i Crvenog Križa. Tražili su da prije predaje uspostave vezu sa Stolicama, na što ih je on upozorio da, u tom slučaju, neće ni oni ni on izaći živi sa Lisače. Ono što je u ovome Rusmirovom i Mirsadovom pregovaranju prevagnulo, najvjerovatnije je njihov odnos prema bradonjama. Nisu išli ni sa kakvim ultimatumima, nego onom običnom ljudskom linijom. Konačno, četnici su se predali!
Penjanje na Lisaču nije baš lahko. Iz sela Hrasno se vidjela zastava ARBiH sa ljiljanima koja se vijorila na majevičkom vrhu. Lisaču je, zaista, bilo teško zauzeti. Srbi su na njoj postavili kružnu odbranu, a ispod tranšeja i zemunica na uzvisini su čistine kojima je nemoguće prići jer ulazite u brisani prostor i samu čistinu gdje ste agresoru kao na dlanu.
Lisača je bila suđena gazijama iz 241. sprečansko muslimanske brigade. Poslije 15 dana izviđanja i sjajne akcije odsijecanja četnika na koti 806, dvadeset i tri dana je trajala borba za žive četnike. Za šest prvih dana gazije su odbile četrdesetak žestokih četničkih napada u pokušaju proboja obruča i spajanja s četnicima na Lisači.
U petnaestodnevnim borbama na Majevici uništena je jedna četnička praga samohotka i tenk T-55, uz 70 do 100 poginulih četnika. Zarobljeno je oko 80 pušaka, jedan PAM, jedan PM M-84, dva MB 82mm, dva MB 60mm, dosta municije, jedna induktorska telefonska centrala.
Zarobljen je 61 četnik, a 24. je izvučeno poginulih. Među zarobljenima uglavnom su ugljevički srbi, a dok se među njima našao i jedan srbin iz Beograda.
Četnike je tokom predaje, prihvatio Alija Aščić, član uže komande operativne grupe četiri, i obratio im se:
“Prema vama će se odnositi ljudski, nema nikakvih problema. Nemojte da brinete ništa, s vama će se postupiti onako kako se po zakonu radi, jer mi nismo Armija koja radi što vi četnici radite. Mi nismo ta Armija” U pozadini se čuo komentar četnika:E svaka čast kad niste!
“Na snimku a i na fotografijama se jako dobro vidi u kakvom su se stanju predali četnici na ovaj dan. Primjetno je da su bili apsolutno iscrpljeni, gladni, izmoreni ali i prepadnuti. Snimak jako dobro dočarava takođe, humanost i ljudskost pripadnika ARBiH tokom predaje četničkih bradonja te se jasno može vidjeti poštivanje ženevskih konvencija i poštivanje zarobljenika. Ovaj snimak je slika ARBiH, te je slika našeg naroda i naših branilaca koji su branili državu od agresora a ne išli u Beograd da ga pale, ruše i pljačkaju. Ovo je čisti dokaz naše ljudskosti, našeg imana i našeg dobrog srca i pored svega što smo proživjeli i preživjeli.
Nekada se čovjek zapita da li je to uredu? Da, uredu je i neka je tako i drago mi je što nikada nećemo biti kao oni pa ni slični. Drago mi je što mogu biti ponosan na našu Armiju koja je branila bedeme naše zemlje časno i pošteno imajući na pameti uvijek da to nije sve, da ipak treba umrijeti i za nedjela odgovarati. Mi trebamo na drugi način naučiti da se branimo od novih mogućih genocida a ne biti kao oni. Naša svijest mora biti jača, pamćenje, sjećanje i naša borba protiv zaborava ne smije nikada prestati. Danas nažalost, naše postupanje prema zarobljenicima i prema četnicima nije priznato u dovoljnoj mjeri. Velikosrpski ideolozi još uvijek pokušavaju postaviti na vagu pripadnike ARBiH sa agresorima i četnicima. Nikada im to neće uspjeti. Budimo ponosni na svakog branioca naše zemlje posebno. Svaki onaj, koji je proveo i jedan dan na liniji braneći Nezavisnost Republike Bosne i Hercegovine i njene građane od agresora, zaslužuje zahvalnost”.
|
|
|
|
Post by kulinban on Jul 21, 2022 8:04:54 GMT
|
|
|
|
Post by kulinban on Jan 12, 2023 21:44:14 GMT
Oslobođenje Vijenca naziv je za vojnu operaciju Armije RBiH izvršenu 11. maja 1994. prilikom koje je oslobođeno uzvišenje Vijenac i nekoliko okolnih sela i zaseoka. Bila je to jedna od najznačajnijih pobjeda jedinica Drugog korpusa koja je najavila prelazak u oslobodilačku, napadačku fazu rata u njegovoj zoni odgovornosti.
Uprkos općoj oskudici i nedostatku oružja, opreme, artiljerije i oklopnih sredstava, jedinice Armije RBiH su tokom 1992. i 1993. razvijale efektivnu taktiku pješadijske borbe. Potpisivanje Vašingtonskog sporazuma omogućilo je Armiji RBiH da sve snage usmjeri protiv Vojske Republike Srpske.
Strategija koju je osmislio general Rasim Delić, komandant Štaba Vrhovne komande, podrazumijevala je, osim uporne odbrane slobodnih teritorija, i niz manjih do srednjih borbenih djejstava bez jače artiljerijske podrške i oklopnih i motorizovanih jedinica. Takvi napadi imali su za cilj dugoročno iscrpljivanje neprijateljskih snaga, pri čemu se polazilo od pretpostavke da će Armija RBiH lakše apsorbirati gubitke u ljudstvu od VRS. U međuvremenu je izvršena i reorganizacija Armije RBiH, formiranjem manevarskih jedinica u okviru korpusa (prva takva jedinica bila je 212. bosanska oslobodilačka brigada) i dogradnjom sistema komandovanja. Širom Bosne i Hercegovine započele su intenzivne borbe za istaknute kote, uzvišenja, položaje i manja naselja koje su iznenadile neprijatelja i nanijele mu velike gubitke u ljudstvu koje je sve teže podnosio. Oslobođenje Vijenca bila je samo jedna u nizu takvih borbi.
Lukavačko je bojište još od ljeta 1992. i proboja i povlačenja srpskih snaga iz Smoluće važilo za jedno od najmirnijih u zoni odgovornosti 2. korpusa. Vijenac je bio dobro utvrđeno uporište vojske prosrpskih separatista, duboko uklinjeno u slobodni teritorij tuzlanske regije, koje je usljed prethodna četiri neuspješna napada Armije RBiH steklo epitet neosvojivog. Zaposjela ga je jedinica JNA 13. aprila 1992, na samom početku rata, nakon što je u prethodnim mjesecima naoružala srpsko stanovništvo u okolici. Pod rukovodstvom Patriotske lige, bošnjačko stanovništvo obližnjih sela odgovorilo je uspješnim uspostavljanjem linija odbrane i kontrolnih punktova na putnim pravcima. S obzirom da je sa Vijenca vojska prosrpskih separatista imala pregled slobodnih teritorija Lukavca, Banovića, Tuzle i Živinica, na njemu je bilo koncentrisano oko 20-ak artiljerijskih oruđa svih kalibara,te jake snage iz Banja Luke, Doboja i Teslića koje su svakodnevno izvodile napade i izviđanja, te djejstvovale po naseljenim mjestima u okolini.
U mjesecima prije operacije, jedinice Armije RBiH su zaposjedanjem međuprostora, posebno Odmarališta FSL i stambenih zgrada iznad Jezera, vršile popravku i korekcije svojih taktičkih položaja prema vojsci prosrpskih separatista.
Nakon detaljnih izviđanja, akcija zauzimanja Odmarališta i stambenih zgrada uspješno je realizovana 12. aprila 1994. pod komandom majora Ismeta Arapčića. U ovoj su se akciji dokazale napadne snage 212. brigade i posadne snage 117. brdske brigade. Bila je to jedna od prvih provjera nove taktičke upotrebe jedinica.
Udarnu pesnicu jedinica Armije RBiH tokom napada činili su borci 212. brigade. Taktičkom grupom za izvođenje akcije komandovao je Ramiz Šuvalić, zamjenik komandanta 2. korpusa. Artiljerijom i snagama koje su napadale sa sjevera komandovao je Ismet Arapčić sa Isturenog komandnog mjesta na Tošinoj kolibi. Sa juga su, pod komandom Nihada Šehovića, napadale jedinice 119. brdske brigade i Protivdiverzantski odred Živiničke ose. Posadne snage činile su jedinice 117. brigade.
Napad je izvršen u dva pravca. Glavni pravac napada išao je direktno od stambenih zgrada preko barutnog magacina Fabrike sode i Jezera na Upravnu zgradu Rudnika krečnjaka na Vijencu i Kapu. Drugi pravac napada vodio je od Gradine prema Jaruškama sa ciljem izbijanja na rijeku Turiju, odsijecanja neprijateljskih snaga na Vijencu od ozrenskog zaleđa i eliminisanja moguće pomoći.
U pripravnost su stavljena oruđa za protivoklopnu borbu na glavnom pravcu napada, oruđa za protivzračnu odbranu pripremljena su da osujete eventualni helikopterski desant i intervenciju iz vazduha, izvršene su nuklearno-biološke i hemijske pripreme, uspostavljen je cjelovit sistem sanitetskog obezbjeđenja, iznošenja ranjenika i hirurških intervencija na licu mjestu, te su obavljene moralno-psihološke pripreme boraca.
Oslobađanjem Vijenca uklonjena je opasnost Lukavcu, Banovićima i Tuzli, stečen je bogat ratni plijen, stvorene su bitne pretpostavke za povratak dijela izbjeglica, značajne površine obradivog zemljišta mogle su se ponovo bezopasno koristiti, a oslobađanjem Rudnika krečnjaka omogućio se nastavak rada Fabrike sode i Fabrike cementa te nastavak rada površinskog kopa u Banovićima i šumskih gazdinstava. Osim toga, stvoreni su preduvjeti za dalje napredovanje prema Vozućoj i u dubinu Ozrena, a samim tim i za spajanje 2. i 3. korpusa, odnosno sjeveroistočne i srednje Bosne.
Vojsci prosrpskih separatista naneseni su gubici od 52 poginula i 48 zarobljenih. Iz stroja su izbačeni 1. i 3. bataljon 1. krnjinske lake pješadijske brigade.Zarobljeni su: dva tenka T-34, pet topova 76 mm ZIS, po četiri minobacača 82 i 120 mm, četiri bestrzajna topa, pet protivavionskih topova, veliki broj protivavionskih mitraljeza, dva topa bofors, jedan M2 Browning, velika količina pješadijskog naoružanja, vozila, intendantske i druge opreme, te više magacina municije i granata svih kalibara.
Ubrzo poslije oslobođenja Vijenca, dostignute položaje posjetio je, u pratnji Mustafe Hajrulahovića Talijana i Sulejmana Vranja, komandant ŠVK Delić, koji je tom prilikom ovu akciju nazvao prekretnicom rata, iako je Armija RBiH još od ranije počela nizati uspjehe, posebno u zonama odgovornosti 3. i 7. korpusa. Nešto kasnije položaje na Vijencu posjetio je i predsjednik Alija Izetbegović.
Na četničkoj strani ova operacija nije protumačena kao prijelomni događaj. Ipak, slamanjem desnog krila odbrane Vozuće unesen je nespokoj u 4. ozrensku laku pješadijsku brigadu, čiji su pripadnici i sami slutili da bi mogli pasti u okruženje. Padom Lazendićke rudine (Svinjašnica) u ruke Armije RBiH u junu 1994, bojazan se povećala. Vozuću su jedinice Armije RBiH oslobodile u septembru 1995. pred sami kraj rata.
|
|
|
|
Post by kulinban on Jan 18, 2023 10:59:35 GMT
Bitka na Proskoku: Kako su Fočaci branili glavni grad Prema posljednjim dostupnim podacima oko 12.500 pripadnika samozvane vojske srpskih separatista na čelu sa haškim optuženikom Ratkom Mladićem, 10. jula 1993. godine krenulo je preko Bjelašnice i Igmana da zatvori obruč oko Sarajeva, čime bi glavni grad Bosne i Hercegovine bio stavljen u potpuno okruženje agresora. Armija Republike Bosne i Hercegovine, koja se trebala suprotstaviti Mladiću brojala je tek oko 2.000 vojnika, daleko slabije naoružanih. Koridor preko ove planine bio je jedini izlaz i ulaz u Sarajevo. Blokiranjem koridora Sarajevo bi postala enklava, u koju više ne bi moglo dolaziti naoružanje, hrana i lijekovi. Kotu Proskok, u blizini sela Dejčići branila je 182. Viteška fočanska brigada. Operacija ‘vojske srpskih separatista’ trajala je do 31. jula. Govorilo se da je u žestokim borbama tada poginulo 46 pripadnika Armije RBiH, a ranjeno oko 200. Najnoviji podaci govore o blizu 100 poginulih pripadnika Armije i oko 500 ranjenih. Pripadnici ove brigade Armije R BiH počeli su se povlačiti nakon 20 dana, jer zbog velikog broja poginulih i ranjenih nisu više mogli ostati na toj lokaciji. Nakon povlačenja, Proskok je zauzela vojske srpskih separatista. Koridor koji je Sarajevo povezivao sa slobodnom teritorijom oko godinu i po bio je širok svega dva do tri kilometra, ali ga četnici nisu uspjeli u potpunosti blokirati. Udruženje Prva bošnjačka brigada i Udruženje 182. viteška lahka brigada 15. jula obilježit će 24. godišnjicu ove bitke. Predsjednici udruženja Osman Dedić i Fahrudin Nikšić govore za Patriju da najveći broj Sarajlija uopće nije svjestan šta je ova bitka značila za njih. „A značila je život u gradu“. – Prema svim vojnim doktrinama ovo je bilo nemoguće braniti. Na jednog pripadnika Armije RBiH išlo je deset četnika, plus teško i lako naoružanje koje su oni imali a mi nismo – kaže Dedić. – U drugom tenku koji je jurišao na Armiju RBiH lično je sjedio Ratko Mladić i komandovao operacijom – govori Dedić. Fahrudin Nikšić objašnjava da će ove godine na Proskoku biti postavljen i autentični tenk vojske srpskih separatista, kojeg je Armija uništila i zarobila u tim borbama. Ceremoniji će prisustvovati i vojnik Osman Đuderija koji je uništio tenk. I Dedić i Nikšić govore da im je izuzetno važno da se obilježavanje bitke na Proskoku počne obilježavati svake godine, uz najveću medijsku pažnju. Ne zbog toga, kažu, kako bi se pobudile stare rane, ili kako bi se podizale međunacionalne tenzije. – Želimo pokazati kako je jedno veliko zlo poraženo od malih hrabrih ljudi, koji osim ljubavi prema državi nisu imali ništa drugo. Iz ovoga trebaju pouku izvući svi narodi koji žive u Bosni i Hercegovini – kaže Dedić. Pod kontrolu Armije R BiH Proskok je vraćen u decembru 1994. godine.
|
|
|
|
Post by kulinban on Jan 18, 2023 12:49:05 GMT
SARAJEVO: Drugi maj 1992. godine, dan kada je odbranjena država Bosna i Hercegovina…
Tenkovi i oklopni transporteri tadašnje Jugoslovenske narodne armije zaustavljeni su nadljudskim naporima branilaca okupljenih u Teritorijalnoj odbrani RBiH, na Skenderiji, svega stotinjak metara od zgrade Predsjedništva RBiH…
Drugi maj 1992. godine jedan je od ključnih datuma u opstojnosti samostalne i nezavisne Bosne i Hercegovine. Otporom pripadnika Teritorijalne odbrane Republike BiH odbranjena je zgrada Predsjedništva BiH i spriječena je podjela glavnog grada.
Tenkovi i oklopni transporteri tadašnje Jugoslovenske narodne armije zaustavljeni su nadljudskim naporima branilaca okupljenih u Teritorijalnoj odbrani RBiH, na Skenderiji, svega stotinjak metara od zgrade Predsjedništva RBiH.
Jugoslovenska narodna armija je praktično bila vojska bez države koja se otvoreno stavila u službu Srpske demokratske stranke (SDS) i općenito srpske strane u ratovima devedesetih na Balkanu. Takva JNA (u tom momentu Vojska Jugoslavije) je sa srpskim paravojnim formacijama 2. maja 1992. godine pokušala zauzeti Predsjedništvo RBiH.
|
|
|
|
Post by kulinban on Jan 19, 2023 9:20:27 GMT
|
|
